Thảo luận các quan ngại thương mại và căng thẳng thương mại tại phiên họp tháng 7/2025 của Hội đồng Hàng hóa WTO

Post by: tran pha - Post date: Thứ Sáu, Th8 22, 2025 | 15:06 - View count: 15

Tại phiên họp của của Hội đồng Thương mại Hàng hóa (Council for Trade in Goods – CTG) của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) diễn ra từ ngày 07 – 08/7/2025 tại Geneva, các nước Thành viên WTO đã giải quyết 36 quan ngại thương mại cũng như các căng thẳng thương mại hiện nay, đồng thời thảo luận về báo cáo của Chủ tịch CTG về việc cải thiện hoạt động của Hội đồng.

Quan ngại thương mại

CTG đã xem xét tổng số 36 quan ngại thương mại, trong đó một vấn đề mới được Úc nêu ra liên quan đến quy trình chứng nhận kiện bông của Ấn Độ (Lệnh Kiểm soát Chất lượng) năm 2023. CTG cũng xem xét yêu cầu của Hàn Quốc tại phần “vấn đề khác” (other business) về việc thảo luận về biện pháp tự vệ của Vương quốc Anh đối với một số sản phẩm thép.

Các quan ngại thương mại trước đây được nêu ra trong CTG đã bao gồm một loạt các biện pháp liên quan đến thương mại hàng hóa trên toàn bộ các thành viên WTO, bao gồm các rào cản phi thuế quan, chính sách môi trường, thuế nhập khẩu, hạn chế xuất nhập khẩu, các biện pháp an ninh quốc gia, chứng nhận Halal, các chương trình trợ cấp, kiểm soát xuất khẩu, các biện pháp vệ sinh và kiểm dịch thực vật (SPS), thuế nội địa phân biệt đối xử, thủ tục hành chính và thuế quan qua lại. Quan ngại trải rộng ở nhiều lĩnh vực, ảnh hưởng đến nhiều lĩnh vực kinh tế, từ nông nghiệp (táo và lê, pho mát, các loại đậu), đến công nghệ cao (thiết bị bán dẫn và sản xuất bán dẫn), công nghiệp (đóng tàu, xe điện, pin điện, rượu, máy điều hòa không khí) và sản phẩm thực phẩm, cũng như các sản phẩm cụ thể, chẳng hạn như khoáng sản quan trọng, mỹ phẩm và lốp xe.

Ảnh: Chủ tịch CTG của WTO, Đại sứ Gustavo Nerio LUNAZZI người Argentina (nguồn: WTO)

Căng thẳng thương mại

Hoa Kỳ đã đưa ra tuyên bố phản hồi thông báo của Liên minh châu Âu (EU), Ấn Độ, Nhật Bản và Vương quốc Anh về việc đề xuất đình chỉ các nhượng bộ theo Điều 8.2 của Hiệp định Tự vệ của WTO nhằm đáp trả các biện pháp thuế quan của Hoa Kỳ (G/C/W/863, G/C/W/864, G/C/W/865, G/C/W/866). Hoa Kỳ cho biết các mức thuế quan do Tổng thống Trump áp đặt được thực hiện theo Mục 232, một đạo luật an ninh quốc gia, và Hoa Kỳ đang duy trì các hành động này theo ngoại lệ an ninh thiết yếu trong Điều XXI của Hiệp định Chung về Thuế quan và Thương mại (GATT) 1994. Vì những hành động này không phải là biện pháp tự vệ, Hoa Kỳ cho biết việc đình chỉ các nhượng bộ theo Hiệp định Tự vệ là không áp dụng. EU, Ấn Độ, Nhật Bản và Vương quốc Anh đã khẳng định rằng họ coi các đặc điểm của các biện pháp này là biện pháp tự vệ và do đó đã bảo lưu quyền đình chỉ các nhượng bộ theo Hiệp định Tự vệ, mà không ảnh hưởng đến các cuộc đàm phán đang diễn ra.

Canada, Liên minh châu Âu và Na Uy đã đưa ra các tuyên bố liên quan đến sự phân mảnh của thương mại toàn cầu thông qua thuế quan và chi phí toàn cầu phát sinh. Theo các nước Thành viên này, các mức thuế quan gần đây do Hoa Kỳ công bố hoặc áp dụng tiếp tục gây gián đoạn nghiêm trọng cho thương mại toàn cầu và làm suy yếu khả năng dự đoán của hệ thống thương mại quốc tế, với chi phí kinh tế gia tăng trên toàn cầu đối với người tiêu dùng và các công ty.

Ngoài ra, các nước Thành viên cũng bày tỏ sự ủng hộ đối với hệ thống thương mại đa phương, với WTO là cốt lõi, nhưng cũng nhấn mạnh sự cần thiết phải cải cách tổ chức này và các quy tắc của nó để phản ánh thực tế kinh tế hiện nay. Trong số 13 nước thành viên WTO khác phát biểu về vấn đề này, Hoa Kỳ cho rằng hệ thống thương mại như hiện nay “không giải quyết được tình trạng mất cân bằng thương mại cũng như các chính sách và thực tiễn phi thị trường” và kêu gọi cải cách WTO dựa trên “sự công bằng và có đi có lại”.

Tổng thể, các căng thẳng này không chỉ là tranh chấp kỹ thuật mà còn phản ánh địa chính trị lớn hơn, như cạnh tranh Mỹ – Trung và vai trò của EU trong việc bảo vệ thương mại tự do. Phiên họp kết thúc với khuyến nghị tiếp tục thảo luận không chính thức vào tháng 9/2025 để cải thiện hoạt động CTG, cho thấy hy vọng về đối thoại xây dựng.