XÂY DỰNG NỀN KINH TẾ TRÍ TUỆ NHÂN TẠO (AI) BAO TRÙM VÀ BỀN VỮNG

Post by: chuxuan - Post date: Thứ Tư, Th11 26, 2025 | 9:13 - View count: 44

Trí tuệ nhân tạo (AI) đang tái định hình các nền kinh tế toàn cầu với tốc độ đáng kinh ngạc, với giá trị thị trường ước tính hiện tại đạt 750 tỷ USD, vượt qua tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của hầu hết các quốc gia. Tuy nhiên, lịch sử đã chứng minh rằng việc nắm giữ thị phần lớn không đồng nghĩa với việc lợi ích được chia sẻ công bằng. Nếu không có sự đối thoại và định hướng kỹ lưỡng, tiềm năng của AI có nguy cơ bỏ lại phía sau nhiều cộng đồng trên thế giới.

1- BA TRỤ CỘT CHÍNH CỦA QUẢN TRỊ AI TOÀN CẦU

Để chèo lái sự phát triển của AI theo hướng tích cực, Liên minh Viễn thông Quốc tế (ITU) đã xác định ba ưu tiên then chốt:

(i) Tính bao trùm: Mọi quốc gia cần có tiếng nói trong việc định hình tương lai kỹ thuật số, không chỉ riêng những nước có năng lực tính toán mạnh nhất. Thực tế cho thấy khoảng cách vẫn còn rất lớn khi chi phí băng thông rộng di động tại một số nơi cao gấp 14 lần so với châu Âu , và hơn 150 quốc gia (chủ yếu ở Nam bán cầu) chưa có trung tâm dữ liệu sẵn sàng cho AI.

(ii) Năng lực thực thi: Cơ sở hạ tầng phải đi đôi với năng lực sử dụng AI hiệu quả. Các chương trình giáo dục và kỹ năng là yếu tố thiết yếu để cộng đồng có thể điều chỉnh AI phù hợp với nhu cầu địa phương.

(iii) Tiêu chuẩn kỹ thuật: Đây là yếu tố then chốt để chuyển các cam kết quản trị thành các biện pháp bảo vệ vận hành. Các tiêu chuẩn giúp giải quyết rủi ro về môi trường và thông tin sai lệch, đồng thời tạo ra quy mô kinh tế và sân chơi bình đẳng cho các doanh nghiệp. Đặc biệt, các tiêu chuẩn giúp đảm bảo tính tương tác của hệ thống AI và tích hợp tính bền vững trong toàn bộ chuỗi giá trị.

2- VAI TRÒ CỦA ITU VÀ CÁC SÁNG KIẾN HỖ TRỢ

Với tư cách là cơ quan chuyên trách của Liên hợp quốc về công nghệ số, ITU đang triển khai nhiều sáng kiến quan trọng:

(i) Tổ chức “Đối thoại Quản trị AI” tạo ra một nền tảng trung lập nơi tất cả các quốc gia, bất kể quy mô GDP, có thể thảo luận chính sách một cách bình đẳng.

(ii) Hợp tác với ISO và các đối tác tư nhân để xây dựng nền tảng kỹ thuật cho AI bền vững, bao gồm việc ra mắt “Sàn giao dịch Tiêu chuẩn AI” tập hợp 700 tiêu chuẩn nhằm hỗ trợ các nhà hoạch định chính sách.

3- KHUYẾN NGHỊ ĐỐI VỚI NHÓM CÁC NỀN KINH TẾ LỚN (G20)

Các thành viên G20, đại diện cho 85% GDP toàn cầu, có trách nhiệm dẫn dắt nỗ lực này. Tại hội nghị ở Johannesburg, G20 cần tập trung vào việc thu hẹp khoảng cách số thông qua đầu tư vào kết nối giá rẻ và phát triển kỹ năng AI. Đồng thời, các nước cần đóng góp chuyên môn vào quy trình xây dựng tiêu chuẩn AI quốc tế và sử dụng các cột mốc quan trọng như đợt rà soát 20 năm của Hội nghị Thượng đỉnh Thế giới về Xã hội Thông tin để làm mới các cam kết toàn cầu.

Nguồn: The Global Governance Project, năm 2025.